خدا و مخلوقات هر دو موجود
هستند اما دو سنخ موجود مباین با هم. مباین یعنی به لحاظ ذاتی کاملا متفاوت با هم.
یعنی بدون هیچ سنخیت و شباهتی با هم. زیرا مخلوقات موجوداتی مقداری و عددی، متجزی،
متغیر، دارای مکان و زمان هستند اما خدا هیچ یک از این اوصاف را ندارد. مقدار،
تجزی، تغیر، مکان و زمان در خدا راه ندارد خدا منزه از این اوصاف و تمام اوصاف ذاتی
مخلوقات است. آنچه در مخلوق رواست در خدا روا نیست. کمالات مخلوق برای خدا نقص است
چه رسد به نقائصشان. اگر اینگونه نبود و خدا اوصاف مخلوقات را داشت خود مخلوقی می
شد و نیازمند خالق. پس خدا هم سنخ مخلوقات نیست چه رسد به اینکه عینِ مخلوقات
باشد.
روایات: 1. قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ:...مَا
عَرَفَنِی مَنْ شَبَّهَنِی بِخَلْقِی. (توحید صدوق ص68) رسول خدا صلی
الله علیه و آله: خدای والا مرتبه فرمود: نشناخت مرا کسیکه به خلقم تشبیه کرد. 2. التَّوْحِیدُ أَنْ لَا
تُجَوِّزَ عَلَى رَبِّکَ مَا جَازَ عَلَیْکَ. (إعلام الوری ص291) امام صادق علیه
السلام: توحید آن است که آنچه بر تو رواست بر پروردگارت روا ندانی. 3. إِنَّ اللَّهَ خِلْوٌ مِن ْخَلْقِهِ
وَ خَلْقَهُ خِلْوٌ مِنْه. (کافی ج1 ص82) امام باقر علیه
السلام: خداوند جدا از خلقش است، و خلقش جدا از او می باشند. 4. فَکُلُّمَا فِی الْخَلْقِ لَا
یُوجَدُ فِی خَالِقِهِ وَ کُلُّمَا یُمْکِنُ فِیهِ یَمْتَنِعُ مِن ْصَانِعِه.(توحید صدوق ص40) امام رضا علیه
السلام: آنچه در خلق است در خالقش یافت نشود و آنچه در خلق ممکن است از صانعش
ممتنع است. 5. جَلَّ وَ عَزَّ عَنْ أَدَاةِ
خَلْقِهِ وَ سِمَاتِ بَرِیَّتِهِ وَ تَعَالَى عَنْ ذَلِکَ عُلُوّاً کَبِیرا.(کافی ج1ص117) امام جواد علیه
السلام: خداوند فراتر و والاتر است از داشتن اجزا و نشانه های خلقش. 6. لَایَلِیقُ بِالَّذِی هُوَخَالِقُ
کُلِّ شَیْءٍإِلَّاأَنْ یَکُونَ مُبَایِناًلِکُلِّ شَیْءٍمُتَعَالِیاًعَنْ کُلِّ
شَیْءٍسُبْحَانَهُ وَتَعَالَى. (بحار الأنوار ج3 ص148) امام صادق علیه
السلام: خالق همه چیز را نمی سزد مگر اینکه مخالف با همه چیز ، و متعالی از وجودِ همه
اشیا باشد. 7. مُبَایِنٌ لِجَمِیعِ مَاأَحْدَثَ
فِی الصِّفَات. (عیون أخبار الرضا ج1 ص121) امام رضا علیه
السلام: با اوصاف تمام چیزهایی که خلق نموده است مخالف و جدا است. 8. أَنَّهُ رَبُّنَاوَأَنَّهُ
شَیْءٌبِخِلَافِ الْأَشْیَاء. (عیون أخبار الرضا ج1 ص132) امام رضا علیه
السلام: او پروردگار ماست و او چیزی است بر خلاف همه چیزها. 9. لَیْسَ هُوَفِی الْخَلْقِ وَلَاالْخَلْقُ
فِیه تَعَالَى عَنْ ذَلِک. (توحید صدوق ص434) امام رضا علیه
السلام: نه خدا در خلق است و نه خلق در خدا هستند. خدا والاتر از این است. 10. لَوْکَانَ کَمَایَقُولُ الْمُشَبِّهَةُلَمْ
یُعْرَفِ الْخَالِقُ مِنَ الْمَخْلُوقِ وَلَاالْمُنْشِئُ مِنَ الْمُنْشَأ. (توحید صدوق
ص61) امام رضا علیه
السلام: اگر چنان بود که مُشبِّهه می گویند خالق و آفریننده با مخلوق و آفریده شده
تفاوتی نداشت. گزیده ای از مطلبی با عنوان: "خلاصه ای از اصول اعتقادی در باب توحید، خلقت و ..."